Opšta Bolnica Priboj, Zdravstveni centar Užice, Klinički centar Srbije , Belgrade , Serbia
Faculty of Medicine, University of Belgrade , Belgrade , Serbia
Poštovani uredniče,
Pročitale smo sa velikim interesovanjem tekst R. Veličković Radovanović i sar. o primeni antihipertenzivne terapije u trudnoći koji je objavljen u časopisu Biomedicinska istraživanja [1]. Pored detaljnog vodiča za lečenje hipertenzije, autori su skrenuli pažnju medicinske javnosti na značaj hipertenzivnih poremećaja u trudnoći (HPT). Ne samo da su HPT odgovorni za veću smrtnost majke i ploda u neposrednom periodu oko porođaja [1], već je pokazano da su bolesti bubrega i kardiovaskularnog sistema češće u kasnijem životu kod žena koje su tokom trudnoće imale HPT [2,3]. Želeli smo da prikažemo naše rezultate vezane za udaljene posledice kod žena koje su tokom trudnoće imale neki od entiteta HPT. Istraživanje je obuhvatilo 56 bolesnica (lečene i porođene u Institutu za ginekologiju i akušerstvo Kliničkog centra Srbije), sa nekim od HPT [4], koje su imale umerenu ili izraženu patološku proteinuriju tokom trudnoće, pa su upućene na pregled kod nefrologa. Zastupljenost HPT je bila sledeća: 26 bolesnica je imalo preeklampsiju, šest hroničnu hipertenziju, četiri gestacijsku hipertenziju, tri eklampsiju i dve superponiranu preeklampsiju na hroničnu hipertenziju. U periodu od jedne do sedam godina posle porođaja one su pozivane na kontrolni pregled kod nefrologa. Od 56 bolesnica, njih 15 nisu bile motivisane da se jave na kontrolni pregled nakon porođaja, te se na kontrolni pregled javila 41 bolesnica. Na osnovu njihovog detaljnog pregleda i laboratorijskih analiza utvrđeno je da hipertenziju ima 27 (30 je dobijalo antihipertenzivnu terapiju), a bolest bubrega 13 ispitanica. Zbog održavanja patološke proteinurije, urađena je biopsija bubrega kod 10 ispitanica u periodu oko godinu dana nakon porođaja. Nađene su sledeće bolesti: fokalno segmentna glomeruloskleroza, glomerulonefritis sa minimalnim promenama i mezangioproliferativni glomerulonefritis kod po dve bolesnice, lupus nefritis klasa V, membranozni glomerulonefritis, nefroangioskleroza i eklampsija u oporavku kod po jedne bolesnice. Visok procenat dijagnostikovanih bubrežnih bolesti u ispitivanoj grupi žena koje su imale HPT u trudnoći je posledica negativne selekcije, jer su na kontrolne preglede dolazile one koje su imale izražene tegobe nakon porođaja. Dok je motivacija tokom trudnoće za preglede bila visoka, nakon porođaja prioriteti su se promenili. Petnaest bolesnica (24,6%) nije bilo motivisano da dođe na kontrolni pregled nakon porođaja. Deo njih je negirao postojanje problema tokom trudnoće, a povišenje krvnog pritiska (čak i ako su dobijale terapiju), smatrale su propratnom i prolaznom pojavom. Posebno su bile nemotivisane bolesnice sa gestacijskom hipertenzijom jer su nakon porođaja bile zdrave. Većina njih nije razumela ni pojam proteinurije i bile su iznenađene zašto bi trebalo da se dalje kontrolišu jer otoci na potkolenicama prate trudnoću. Neinformisanost nije zavisila od njihovog obrazovanja ili starosti. One su opravdanje našle u zaposlenosti, obavezama oko dece i najviše, nedostatku tegoba. Imajući u vidu dobijene rezultate, smatramo da je neophodno dobro edukovati sve bolesnice sa HPT o povišenom riziku za nastanak hipertenzije i bubrežnih bolesti u periodu trudnoće i nakon porođaja. Dobra kontrola krvnog pritiska i ponavljana provera bubrežne funkcije trebalo bi da budu sastavni deo kontrola u jedinicama primarne zaštite.
Authors retain copyright. This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. 
The statements, opinions and data contained in the journal are solely those of the individual authors and contributors and not of the publisher and the editor(s). We stay neutral with regard to jurisdictional claims in published maps and institutional affiliations.